سرطان لوزالمعده – Pancreatic Cancer

سرطان لوزالمعده یکی از کشنده ترین Sirun Sona  سرطانها در جهان است. بر طبق بعضی از آمارها 75 درصد از افرادی که این سرطان در مورد ایشان تشخیص داده می شود، ظرف 3 تا 6 ماه پس از تشخیص فوت می نمایند. شانس زنده ماندن فرد بیمار به مدت پنج سال پس از درمان نیز تنها حدود 5 درصد است. با وجودی که تنها در حدود53600 نفر در سال 2017 به این سرطان مبتلا شده اند، اما چون حدود 43000 نفر از این افراد در همین سال فوت نمودند،این سرطان چهارمین علت مرگ بر اثر سرطان در مردان و زنان در ایالات متحده می باشد.لذا با توجه به آمارهای فوق بر آن شدیم که در این شماره به توضیح در مورد این سرطان بپردازیم.

نقش لوزالمعده در بدن: لوزالمعده یا پانکراس (Pancreas)غده ای است که به صورت افقی در قسمت فوقانی شکم و پشت Sirun Sona  معده قرار گرفته‌است. وظیفه اصلی لوزالمعده ترشح آنزیم های گوارشی به داخل روده برای هضم غذاست. وظیفه دیگر لوزالمعده ترشح دو هورمون انسولین و گلوکاگون به داخل خون برای تنظیم میزان قند خون است. سلولهای مختلف موجود در لوزالمعده می توانند منشا ایجاد سرطان در این غده شوند.

علائم بیماری: متاسفانه علائم سرطان لوزالمعده زمانی بروزمی کنند که بیماری پیشرفت کرده و شانس درمان بسیار کاهش یافته است. علائم عمومی شامل خستگی، کاهش وزن، بی اشتهایی، حالت تهوع و درد مبهم (در ناحیه بالای شکم که به پشت تیر می کشد) می باشند. با پیشرفت بیماری ممکن است احساس سیری زودرس و اتساع شکم به علائم اضافه گردد. در صورت بسته شدن مجرای خروج صفرا توسط تومور و بازگشت صفرا به خون، بیمار ممکن است دچار علائمی نظیر زردی پوست و چشم (Jaundice)، تیره شدن رنگ ادرار، روشن شدن رنگ مدفوع و خارش پوست گردد. همچنین اگر سلول های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده دچار مشکل شوند، فرد ممکن است به دیابت (در افرادی که سابقه دیابت ندارند) هم مبتلا شود.

عواملی که خطر ابتلا را افزایش می دهند: Sirun Sona  در خانواده نزدیک حدود 5 تا 10درصد از مبتلایان، فردی با سابقه سرطان لوزالمعده وجود داشته است، اگرچه هنوز ژن خاصی که خطر ابتلا را افزایش دهد شناسایی نشده است. سیگار کشیدن ازعوامل شناخته شده در افزایش خطر ابتلا می باشد. افرادی که دارای دیابت به مدت طولانی به همراه چاقی و عدم تحرک بوده اند، در معرض خطر بیشتری می باشند. ابتلا به عفونت لوزالمعده و یا وجود کیست در این غده نیز می تواند خطر سرطان این عضو را افزایش دهد. برخی تحقیقات وجود ارتباط بین رژیم غذایی حاوی چربی زیاد و گوشت فراوان (به خصوص گوشتهای دودی و یا فرآوری شده) با این سرطان را نشان داده اند، اگرچه همه تحقیقات موجود این موضوع را اثبات نمی نمایند. مانند اکثر سرطان های دیگر، افزایش سن باعث افزایش خطر ابتلا می شود به طوری که بیشتر مبتلایان دارای سن بالای 65 سال می باشند. ازعوامل فوق، کشیدن سیگار، دیابت طول کشیده و کنترل نشده و رژیم غذایی نامناسب دارای اهمیت بیشتری هستند.

پیشگیری: ترک سیگار می تواند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را کاهش دهد. افراد سیگاری ممکن است به مشاوره برای Sirun Sona  ترک سیگار، روشهای جایگزین و گروه درمانی نیاز داشته باشند. افراد مبتلا به دیابت باید از کنترل دقیق میزان قند خون خود اطمینان حاصل کرده و وزن خود را در حد مناسب نگه دارند. کاهش وزن در افراد دارای چاقی مفرط، فعالیت بدنی و ورزش مستمر روزانه (ویا حداقل سه بار در هفته) و رعایتیک رژیم غذایی شامل غلات کامل و مملو از سبزیجات و میوه ها که حاوی عوامل آنتی اکسیدان می باشند، نیز می تواند در پیشگیری از این سرطان برای همه افراد موثر باشد.

تشخیص: متاسفانه این سرطان معمولا در مراحل اولیه تشخیص داده نمی شود و آزمایش خونی هم وجود ندارد که افراد به عنوان چکاپ و برای تشخیص زودرس انجام دهند. از این رو این سرطان معمولا پس از بروز علائم اولیه و مراجعه به پزشک، گرفتن شرح حال و معاینه فیزیکی توسط پزشک، انجام آزمایش خون، سونوگرافی شکم و انجام روش های تصویربرداری نظیر سی تی اسکن و MRIتشخیص داده می شود. اگر مجموعه این اقدامات نشانگر وجود تومور در لوزالمعده باشد، تنها نمونه برداری بافتی (Biopsy)از غده و بررسیآن توسط متخصص آسیب شناسی (Pathologist)  می تواند تاییدکننده وجود سرطان لوزالمعده باشد. نمونه برداری از بافت لوزالمعده ممکن است بسته به شرایط بیمار توسط روش های مختلفی شامل نمونه برداری با سوزن مخصوص (Fine Needle Aspiration)، توسط آندوسکوپی از راه دهان و یا به روش لاپاراسکوپی (با ایجاد چند شکاف کوچک در شکم) انجام پذیرد.

درمان: سرطان لوزالمعده بر اساس میزان پیشرفت و Sirun Sona  گسترش آن درمان می گردد. مثلا در موارد تشخیص زودرس بیماری ممکن است همه یا بخشی از لوزالمعده برداشته شده و جلساتی از پرتودرمانی یا شیمی درمانی به درمان اضافه گردد، در حالی که در موارد پیشرفته تر برداشتن لوزالمعده به علت دست اندازی تومور به عروق خونی مجاور ممکن نبوده و کمکی به درمان بیمار نمی نماید و لذا پزشکان تنها از روش شیمی درمانی به تنهایی یا به همراه پرتودرمانی استفاده می کنند. اگر سرطان خیلی پیشرفت کرده باشد، هدف پزشکان به کاهش درد و سایر مشکلات بیمار معطوف می گردد. متاسفانه همانطور که بیان گردید، شانس درمان بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده بسیار کم است. از این رو شایسته است که تمامی راههایی را که در بخش پیشگیری از این سرطان بیان گردید، مورد عمل قرار دهید تا حتی الامکان از خطر این سرطان کشنده در امان بمانید.

منبع: